Author Topic: Простирање и практичен домет на радио сигнали  (Read 59695 times)

Offline BorceBT

  • Топ Експерт
  • *****
  • Posts: 1826
  • Gender: Male
    • www.trajkovski.net
Простирање и практичен домет на радио сигнали
« Opened on 11.10.2009, Sunday, 03:03:09 (Edited 31.01.2010, Sunday, 18:38:51) »
Ова што овде ќе го напишам ниту го има некаде вака средено ниту ќе го каже некој целосно бидејќи премногу фактори се во игра, сепак во реалноста едноставно ни треба едноставен опис па макар тој опис да важел само за „нормални“ услови. Значи:

1. Фрекфенциите од 30KHz до 3MHz замисли ги како магла. Значи покривањето на областа со тие фрекфенции е слично како да има облак локален (магла). Тоа е добро ама како и маглата тие фрекфенции неможат да влезат во згради и автомобили поради тоа што брановата должина им е голема и не ги „собира“ да се протнат низ прозорците. Буквално. Бидејќи фрекфенцијата е ниска воздухот не им смета и се простираат многу далеку меѓутоа има проблем, бидејќи брановата должина им е голема треба и големи антени (пеесетина, сто метри на предавател) за да има ефективност на предавателот и таа снага што ја има да може да ја зрачи.

2. Фрекфенции од 3MHz до 30MHz. Замисли ги како ветер, значи може да дува, се одбива од згради и дрва и планини меѓутоа после одбивањето дел од силата се впива а дел од силата се пренасочува на сите правци (како ветерот).
Овие фрекфенции се сеуште со преголема бранова должина за да можат да „влезат“ во згради додека иако антените се пократки сепак треба да се неколку метри големи што претставува сепак проблем за домашна комуникација. Фрекфенцијата им е релативно ниска и воздухот не ги запира и се простираат исто на многу далеку.

3. Фрекфенции од 30MHz до 300MHz. Замисли ги како светлина од сијалица. Светлоста може да се одбива од предмети меѓутоа ако е јака и да е покриена од зграда сепак се гледа сјај околу зградата иако не ја гледаш сијалицата. Ова е описно како се простираат тие бранови со таа фрекфенција. Антените можат да бидат пократки (и под 1метар) бидејќи брановата должина е помала. Воздухот малку им смета и ги слабее на поголема далечина но не премногу.

4. Фрекфенции од 300MHz нагоре. Замисли ги како ласерска светлина. Ако немаш видливост помеѓу предавателот и приемникот колку сакаш моќ и да имаш нема да „го видиш ласерот“ т. е. нема да се „фатат“. Може да се фатат ако нормално сигналот го одбиеш од некој предмет (зграда или рефлектор - лим). На овие фрекфенции воздухот значително им смета и слабеењето со далечината е поголемо од другите фрекфенции.

Домет 1:

Фрекфенциите под 1. и 2. со големи антени се фаќаат многу добро на пример во цел град. Меѓутоа поради јонизираноста на атмосверата дел од тој „електромагнетен облак“ што се зрачи од антената се одбива од јоносверата и може да се фати на илјадници километри. И обратно. Тоа најчесто се случува навечер кога на средни или кратки бранови (1 и 2) може да се фатат странски радио станици одбиени од јоносверата. Ова може да предизвика голем проблем ако ти засмета некоја странска радио станица баш на фрекфенцијата на некоја локална радио станица.

Фрекфенциите под 3. и 4. и со помали антени се фаќаат добро и со малку поголема снага (неколку вати до неколку десетини вати) може да се покрие исто цел град. Овие фрекфенции се премногу големи и на нив не делува јоносверата и не се сличува одбивање на сигналите на странски радија да дојдат локално што ги прави погодни за локална радио дифузија и линкови.

Домет 2:

Дометот зависи од:

1. Снага на предавателот;
2. Антените (појачување или слабеење);
3. Теренот (овде спаѓаат и препреките).

1. Снагата и не е толку битна ако имаш добри антени и супер терен и видливост. На пример - сателитите може да се 5W, оддалечени 30.000Км и сепак да се фаќаат оти: Имаат супер антени и е отворен простор нема препрека (небо). Ама најчесто во град никогаш не е идеално и за тоа е потребна малку повеќе снага. А зошто снага? Па бидејќи ако е доволно моќен предавателот да и после на пример 30 одбивања на сигналот од планини и згради е доволно јак да се фати тогаш има покривање на цел град во секое ќоше со сигнал. Мислам дека е јасно сега зошто комерцијалните радија користат од 50 до 500W по градовите, за да се фаќаат на пример и во визбите.

На пример за линк до 5Км со средно добри антени и видливост доволен е 1W а до 15Км може ќе ти треба барем 10W бидејќи има доста воздух помеѓу и нешто друго што се вика фреснелова зона ама за тоа не пишувам сега.

2. Антени.
Многу луѓе мислат дека поголема антена е подобра. Не, антената треба да има големина во зависност од брановата должина на сигналот што треба да го примаме или тука приближно. Наједноставна антена и често доволно добра е дипол. За дипол може да се прочита и на википедија, идеата е дека диполот се зема дека има засилување 0 т.е. дека секоја друга антена се мери према него. Одма да кажам дека никоја антена всушност и нема засилување. Привидното засилување на некој тип на антена (на пример јаги) доаѓа од тоа што наместо таа антена да праќа (или прима) во сите правци во една рамнина (како диполот) таа повеќе праќа (или прима) во еден правец ама поконцентрирани бранови. тоа е супер за линк. Меѓутоа јаги антената е многу тешко да се направи точно и треба доста алуминиум и мерења така да треба да се бара алтернатива во панелните антени или хеликоидните антени (и тие се насочени). Во глобала: ако фаќа барем малку сигнал со дипол, со насочена антена ќе биде супер.

3. Терен. Најдобро е да има оптичка видливост меѓу приемникот и предавателот. Ако тоа не е можно се користи фрекфенција од 3. тип (види најгоре) и се става појак предавател (барем неколку пати појак, во зависност од тоа колку се скриени приемникот и предавателот, се прават експерименти).

3.а Препреки. Значи на почеток да кажам дека за радиобрановите на одредена фрекфенција не е препрека баш како што гледаме ние луѓето светлина па да ни препречи на пример ѕид. Кога ќе проба да помине радио бран преку ѕид, две работи се во игра: колку ѕидот ќе апсорбира радио бранови (цементот) и колку ќе рефлектира (арматурата). Бидејќи ѕидот не е цел железен значи радио фрекфенција со мала бранова должина (неколку сантиметри) ќе се протне меѓу арматурата и ќе биде ослабен од цементот но важно ќе помине нешто. Значи, со аналогијата на ласерот за простирањето на тие високи фрекфенции ѕидовите изгледаат всушност како мрежи (арматурата) а не како скроз непровиден објект. Меѓутоа и после 3, 4 или 5 ѕида сигнал веќе ќе нема.

За мобилните. Тие кај нас работат на 900MHz и зрачат со 2W максимум. Мобилните станици зрачат со 50-70W бидејќи мораат да покријат поширок спектар на фрекфенции одеднаш (да опслужат повеќе мобилни телефони одеднаш) и има антени насочени (на сите 4 страни), панелни антени што имаат засилување и до 19db што значи дека сигналот кој таа антена го слуша од мобилниот телефон би му дошол како да е дојден од уред што има 100W моќност. Епа не е ни чудо што мобилните телефони се фаќаат и по визби и на 10 тина километри.

Фрекфенцијата од 2.4GHz е супер за одбивање и фокусирање бидејќи има многу мала бранова должина. Сателитската антена од 120см е супер антена за неа доколку се стави „обична“ антена во нејзиниот фокус со што може значително да се продолжи дометот на WiFi мрежите.
Никогаш неможеш да знаеш се, но секогаш можеш да знаеш повеќе.

Offline DX-er

  • Администратор
  • Топ Експерт
  • *****
  • Posts: 6340
  • Gender: Male
    • Докажи дека си човек и речи стоп за убиствата на бебиња! Ако не си човек, требало и тебе да те абортираат :)
Имам едно прашање, за ФМ сигнал се вика дека со 1W се покрива 1km и тоа е како некое правило кое сум го слушнал повеке пати па ме интересира на што се мисли?

Дали со 1w  ке се изгуби сосем сигналот на 1km при оптичка видливост?

Дали со 1w ке се изгуби сосем сигналот на 1km при немање оптичка видливост поради присуство на куќи?

Дали со 1w почне маааалкуцка да шушти на 1км при оптичка видливост?

Дали со 1w почне маааалкуцка да шушти на 1км при немање оптичка видливост поради присуство на куќи?
Чувството кога некој ограничен со размислувањето ке зборува за двојни стандарди/демократија/правила... бљак...

кликни тука за инфо околу форумот.

Offline BorceBT

  • Топ Експерт
  • *****
  • Posts: 1826
  • Gender: Male
    • www.trajkovski.net
Нема најточно но во урбана средина најточно би било второто.
Никогаш неможеш да знаеш се, но секогаш можеш да знаеш повеќе.

Offline DX-er

  • Администратор
  • Топ Експерт
  • *****
  • Posts: 6340
  • Gender: Male
    • Докажи дека си човек и речи стоп за убиствата на бебиња! Ако не си човек, требало и тебе да те абортираат :)
а нешто како...
на 1km ке се изгуби стереото при оптичка видливост?
или на 1км при скенирање (tuning) радиото нема да застане на таа станица?
Чувството кога некој ограничен со размислувањето ке зборува за двојни стандарди/демократија/правила... бљак...

кликни тука за инфо околу форумот.

Offline BorceBT

  • Топ Експерт
  • *****
  • Posts: 1826
  • Gender: Male
    • www.trajkovski.net
Оптичката видливост не е проблем, проблем е дали предавателот ќе се фаќа добро во урбана средина и внатре во становите и во куќите. Со 1W со убава антена во урбана средина веќе и на 500 метри ќе имаш проблем и нема да се фаќаш без мрдање на антената во домовите. Тоа како „правило“ 1W-1Km е лошо и на 1Km со 1W сигурно нема да се фаќаш во домот внатре низ куќи а на улица е можно (ама тоа не ти треба, треба да се фаќаш секаде, дури и во визбите и за тоа ти треба мин. 10W за километар).
Никогаш неможеш да знаеш се, но секогаш можеш да знаеш повеќе.

Offline DX-er

  • Администратор
  • Топ Експерт
  • *****
  • Posts: 6340
  • Gender: Male
    • Докажи дека си човек и речи стоп за убиствата на бебиња! Ако не си човек, требало и тебе да те абортираат :)
Фала ти за објаснувањето, сега ми стана појасно а иначе до сега се бунев како може 1W на 1km кога тоа нема логика.
П.С. Како да ја поставам темава за важна и секогаш да биде прва? Јас барав ама не најдов
Чувството кога некој ограничен со размислувањето ке зборува за двојни стандарди/демократија/правила... бљак...

кликни тука за инфо околу форумот.

Offline Cyberking

  • Стручњак
  • ***
  • Posts: 136
Интересно ова опишано и објаснето од страна на Борче како што кажа  и членот над мене и мене тоа ме бунеше како правило 1W=1Км ,Борче да те прашам вака во урбана средина за фм фрекфенција  колку вати треба да има предавателот за да фака 1км до 2 км но во куки  и згради  во круг

во круг на ова мислев:
-зеленото да е покриеност од 1км до 2км
-плавото ширење на брановите низ куќи и згради
-црвеното предавателот 
                   
         

Offline Devil

  • Администратор
  • Топ Експерт
  • *****
  • Posts: 5329
  • Gender: Male
    • Македонски форум за електроника
Quote from: BorceBT
Тоа како „правило“ 1W-1Km е лошо и на 1Km со 1W сигурно нема да се фаќаш во домот внатре низ куќи а на улица е можно (ама тоа не ти треба, треба да се фаќаш секаде, дури и во визбите и за тоа ти треба мин. 10W за километар).
Значи тебе ти треба 20-30W
Jас не сум себичен, помагам. Помагај и ти !

Секоја куќа си има свои куќни правила.Почитувај ги куќните правила!

Offline Cyberking

  • Стручњак
  • ***
  • Posts: 136
Сигурно би факал дома...на пр.некој да укл радио и да слуша?

Offline BorceBT

  • Топ Експерт
  • *****
  • Posts: 1826
  • Gender: Male
    • www.trajkovski.net
Никогаш неможеш да знаеш се, но секогаш можеш да знаеш повеќе.

Offline Aleks

  • Стручњак
  • ***
  • Posts: 269
  • Gender: Male
Ок ... прилично добро објаснето. Но сепак споредбата не ти е баш добра. Пооширно си требал да објаснеш за феномените на дифракција, рефракција и одбивање. Повеќе за атмосферски рефракции и одбивања, нивоа на јонизационен слој, Ф1, Ф2 слоевите..... и многу друго. Вака не се дава чиста слика за тоа како функционира „етерот“.

Ова за простирање со 20-30Вати е апсолутно неточно. Со 5 Вати ќе тера супер. Колку за компарација, би поверувале ли кога би ви кажал дека со 150 милиВати (mW да.) предаја е возможна на растојание поголемо од 70-100 КМ ?

Пои.
I reject your reality and substitute my own.

Offline Devil

  • Администратор
  • Топ Експерт
  • *****
  • Posts: 5329
  • Gender: Male
    • Македонски форум за електроника
а како да се предава со линк
со насочени антени ?
така да, ама во затворен простор со околу тебе згради со таа снага тешко
Jас не сум себичен, помагам. Помагај и ти !

Секоја куќа си има свои куќни правила.Почитувај ги куќните правила!

Offline DX-er

  • Администратор
  • Топ Експерт
  • *****
  • Posts: 6340
  • Gender: Male
    • Докажи дека си човек и речи стоп за убиствата на бебиња! Ако не си човек, требало и тебе да те абортираат :)
Ок ... прилично добро објаснето. Но сепак споредбата не ти е баш добра. Пооширно си требал да објаснеш за феномените на дифракција, рефракција и одбивање. Повеќе за атмосферски рефракции и одбивања, нивоа на јонизационен слој, Ф1, Ф2 слоевите..... и многу друго. Вака не се дава чиста слика за тоа како функционира „етерот“.

Ова за простирање со 20-30Вати е апсолутно неточно. Со 5 Вати ќе тера супер. Колку за компарација, би поверувале ли кога би ви кажал дека со 150 милиВати (mW да.) предаја е возможна на растојание поголемо од 70-100 КМ ?

Пои.

Тоа мора да е со насочени антени и тоа тие на НАСА  :D  Може ама ако се работи за немодулиран сигнал за телеграфија.
Чувството кога некој ограничен со размислувањето ке зборува за двојни стандарди/демократија/правила... бљак...

кликни тука за инфо околу форумот.

Offline Aleks

  • Стручњак
  • ***
  • Posts: 269
  • Gender: Male
а како да се предава со линк
со насочени антени ?
така да, ама во затворен простор со околу тебе згради со таа снага тешко

Ок ... прилично добро објаснето. Но сепак споредбата не ти е баш добра. Пооширно си требал да објаснеш за феномените на дифракција, рефракција и одбивање. Повеќе за атмосферски рефракции и одбивања, нивоа на јонизационен слој, Ф1, Ф2 слоевите..... и многу друго. Вака не се дава чиста слика за тоа како функционира „етерот“.

Ова за простирање со 20-30Вати е апсолутно неточно. Со 5 Вати ќе тера супер. Колку за компарација, би поверувале ли кога би ви кажал дека со 150 милиВати (mW да.) предаја е возможна на растојание поголемо од 70-100 КМ ?

Пои.

Тоа мора да е со насочени антени и тоа тие на НАСА  :D  Може ама ако се работи за немодулиран сигнал за телеграфија.


Не е со насочени антени ниту пак модулацијата е телеграфија.

Сигналот е ФМ модулиран сигнал, линкот е всушност од кај мене во школо во Штип, до репетитор на Солунска Глава (позади Велес) со користење на обична пендрек антена на станицата.
I reject your reality and substitute my own.

Offline DX-er

  • Администратор
  • Топ Експерт
  • *****
  • Posts: 6340
  • Gender: Male
    • Докажи дека си човек и речи стоп за убиствата на бебиња! Ако не си човек, требало и тебе да те абортираат :)
лелееее што збориш, чекај сигурен си дека се работи за таа снага, дали меревте? Ова ме изненади. На солунска глава скенирав на ФМ ама да знаеш, многу тешко да се најде слободна фрекфенција, јас се обудував да фатам радиа од скопје ама ништо. Ако не ти е тешко пиши што радио користевте за прием и каква антена,  каков беше сигналот, ако имаш запис стави го на youtube, дали беше лето или зима и пиши друго интересно ако не ми текна да те прашам.
Чувството кога некој ограничен со размислувањето ке зборува за двојни стандарди/демократија/правила... бљак...

кликни тука за инфо околу форумот.